YARGITAY 4. CEZA DAIRESI

4. Ceza Dairesi 2010/3200 E., 2010/5533 K.

4. Ceza Dairesi 2010/3200 E., 2010/5533 K.
İDDİANAMENİN İADESİKAMU DAVASINI AÇMA GÖREVİ

5271 S. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU [ Madde 170 ]
5271 S. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU [ Madde 174 ]
"İçtihat Metni"

İftira suçundan şüpheli İ.. B.. hakkında yapılan soruşturma evresi sonucunda B.. Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 30/10/2009 tarihli ve 2009/38426 soruşturma, 2009/31560 esas, 2009/22196 sayılı iddianamenin 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 170. maddesine uygun bulunmadığından bahisle aynı Kanun'un 174. maddesi gereğince iadesine dair, Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 16/11/2009 tarihli ve 2009/1440 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin, Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 04/12/2009 tarihli ve 2009/884 değişik iş sayılı kararının Adalet Bakanlığınca 24.01.2010 gün ve 3392 sayılı yazı ile yasa yararına bozulmasının istenmesi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 03.02.2010 gün ve 19351 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Daireye gönderilmekle incelendi:

Tebliğnamede "Dosya kapsamına göre, kuvvetli suç şüphesini gösteren deliller bulunmadan eksik soruşturma ile kamu davası açıldığından bahisle iddianamenin iadesine karar verilmiş ise de;

5271 sayılı Kanun'un 170/2. maddesinde yer alan "Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler" hükmü uyarınca, kamu davasının açılması gerekip gerekmediği yönünde delilleri takdir yetkisinin Cumhuriyet savcılığına ait olduğu, bu takdirin kullanılmasının iade sebebi olamayacağı, mevcut delillerin mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir" denilmektedir.

Gereği görüşüldü;

5271 sayılı Ceza Yargılama Yasasının 174/1.maddesinde; " (l)Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;

a) 170.maddeye aykırı olarak düzenlenen,

b) Suçun sübutuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut delil toplanmadan düzenlenen,

c) Önödemeye veya uzlaşmaya tabi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen iddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.

(1) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez."

Aynı Yasanın 170/.maddesinde; " (1] Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir.

(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.

(3) Görevli ve yetkili mahkemeye hitaben düzenlenen iddianamede;

a) Şüphelinin kimliği,

b) Müdafii,

c) Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,

d) Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanuni temsilcisi,

e) Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,

f) Şikayette bulunan kişinin kimliği,

g) Şikayetin yapıldığı tarih,

h) Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,

i) Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,

j) Suçun delilleri,

k) Şüphelinin tutuklu olup olmadığı, tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,

gösterilir.

(4) İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır.

(5) İddianamenin sonuç kısmında, şüphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil, lehine olan hususlar da ileri sürülür." hükümleri yer almaktadır.

Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesince CYY.nın 170. ve 174. maddesi uyarınca verilen iddianamenin iadesi kararının gerekçesi, kuvvetli suç şüphesini gösteren nedenlerin bulunmadığı gerekçesine dayandırılmıştır.

Yasa koyucu, kamu davasını açma görevini düzenleyen 170. ve iddianamenin iadesine ilişkin 174. maddesindeki düzenlemelerde, iade nedenleri açısından sayma yöntemini benimseyerek iade işlemlerini sınırlandırma iradesini açıkça ortaya koymuştur.

170/2. maddesi hükmüne göre "Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler." Kamu davasının açılabilmesi için kuvvetli şüphe değil, dava açmaya yeterli şüphe oluşturacak delillerin bulunması gerekli bulunmuştur.

İnceleme konumuz olan dosyada, yakınan Levent Emer'in, sanık İbrahim Bulutla aralarında yapmış oldukları kira kontratından başka bir sözleşme düzenleyerek özel hususların yazılı olduğu bölümde 4000 yerine 40 000 DM. paranın depozit olarak verildiğinin sahte olarak yakınan tarafından bu sözleşmeye yazıldığı ve tahliye sonrasında hukuk mahkemesinde bu paraya ilişkin alacak davası açıldığı iddia olunmuş, sahtecilik suçundan C. Savcılığına suç duyurusunda bulunulmuş, yapılan incelemelerde kira kontratları üzerindeki yazı ve imzaların sanık İbrahim Bulut'a ait olduğu belirlenmiş, sanık hakkında yakınan Levent Emer'e iftirada bulunmak suçundan kamu davası açılmak üzere iddianame düzenlenmiş, ancak bu iddianame yukarıda belirttiğimiz gerekçeyle iade edilmiştir.

Anılan yasa maddesinde öngörülen iade nedenleri arasında kuvvetli şüphe nedenlerinin bulunması koşulu yer almamakla birlikte, kontratlardaki yazı ve imzaların sanık İbrahim Bulut'a ait olduğu bilirkişi raporları ile belirlenmiş olduğundan bu kişi hakkında dava açmaya yeterli şüphenin bulunduğundan da söz edilebilmektedir. İddianamenin iadesine gerekçe olarak gösterilen gerekçe, CYY.nın 174. maddesinde öngörülen ve aynı Yasanın 170/3.maddesine göre iddianamede yer alması zorunlu olan bilgiler kapsamında değildir. Belirtilen nedenlerle iddianamenin iadesi kararına karşı yapılan itirazı inceleyen merciin verdiği ret kararı hukuka aykırıdır.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının düzenlediği tebliğnamedeki düşünce, yapılan açıklamalar ışığında yerinde görüldüğünden, B.. 5. Asliye Ceza Mahkemesinin iddianamenin iadesi kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin, Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesince verilip kesinleşen 4.12.2009 tarih ve 2009/884 değişik iş sayılı kararın, 5271 sayılı CYY.nın 309.maddesi uyarınca BOZULMASINA, aynı yasa maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin yerinde tamamlanmasına, 29.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.