YARGITAY 16. HUKUK DAIRESI

16. Hukuk Dairesi 2006/4968 E., 2006/8250 K.

16. Hukuk Dairesi 2006/4968 E., 2006/8250 K.
KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZMER'A ARAŞTIRMASITAPU İPTALİ VE TESCİL

3402 S. KADASTRO KANUNU [ Madde 13 ]
3402 S. KADASTRO KANUNU [ Madde 16 ]
"İçtihat Metni"

Taraflar arasında genel kadastro ile oluşan tapunun, tapu kaydına dayanarak açılan iptali davası sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, gereği görüşüldü:

Kadastro sırasında 101 ada 1 parsel sayılı 317.250 metrekare yüz-ölçümündeki taşınmaz mer'a vasıflı vergi kaydı ve kullanıma dayalı olarak mer'a niteliği ile sınırlandırılmıştır. Davacı, yasal süresi içinde tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Mahkemece çekişmeli taşınmazın kamu orta malı mer'a niteliğinde olduğu, bu tür yerler için tapu kaydı düzenlenmiş olsa bile bu kayda itibar edilmeyeceği gerekçe gösterilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Kadastro tespiti sırasında 101 ada 1 sayılı 317.250 metrekare tutarındaki taşınmaz kamu orta malı mer'a niteliğiyle sınırlandırılmış ve 938 tahrir yıllı 34 tahrir numaralı mer'a vergi kaydının bu taşınmaza ait olduğu tutanağın ilgili hanesinde belirtilmiştir. Davacı Ahmet, Ekim 1949 tarihli tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine, Asliye Hukuk Mahkemesi ilamına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece, yukarıda da belirtildiği üzere taşınmazın mer'a olarak sınırlandırıldığı, davacının dayandığı Asliye Hukuk Mahkemesi ilamının müdahalenin men'ine ilişkin olup tescil hükmü taşımadığı, bu nedenle dayanılan tapu kaydına itibar edilemeyeceği nedenleriyle delil toplanmadan davanın reddine karar verilmiştir. Davacı, hukuki niteliği tartışmalı olan tapu kaydına, Asliye Hukuk Mahkemesi ilamına ve zilyetliğe dayandığına göre, delillerin toplanıp mahallinde keşif icra edilip gerekli değerlendirme yapıldıktan sonra karar verilmesi gerekir. Arazinin niteliği belirlenmeden veya taşınmaz üzerinde davacı yararına iktisap şartlarının oluşup oluşmadığı araştırılmadan yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması yasaya uygun bulunmamaktadır. Doğru sonuca varılabilmesi için, çekişmeli taşınmazı kenardan çevreleyen tüm komşu parsellerin onaylı tutanak suretleri ve dayanağı olan belgeler getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle aynı yöntemle tespit edilecek taraf tanıkları, uzman ve teknik bilirkişiler huzuruyla keşif icra edilmelidir. Arazinin başında icra edilecek keşif sırasında tespite esas olan 938 tahrir yıllı 34 tahrir numaralı vergi kaydı, taraflar arasında daha önce cereyan eden dava ile ilgili Asliye Hukuk Mahkemesi ilamı ve davacının dayandığı tapu kaydı ayrı ayrı okunup, bu kayıtlardaki hudutlar zeminde yerel bilirkişilere tek tek göstertilmeli, kayıtlarda yazılı olup bilirkişilerce zeminde gösterilemeyen hudutların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, bilirkişi ve tanıkların zeminde gösterdiği hudutlar teknik bilirkişiye haritasında işaret ettirilmeli, arazi başında dinlenecek yansız yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmazın tamamının veya bir bölümünün kamu orta malı mer'a niteliği taşıyıp taşımadığı, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, kullanmanın ekonomik amaca uygun olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, uzman ziraat mühendisinden arazinin niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, teknik bilirkişiye uygulanan kayıtların kapsamını belirtir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, yargılama sırasında toplanan delillerin tutanağın edinme sebebi sütunundaki beyanlara aykırı düşmesi halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla ve gerekirse yüzleştirme yapılmak suretiyle dinlenilip aykırılığın giderilmesine çalışılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, deliller değerlendirilirken vergi kaydının 20 hektar olup değişebilir sınırları ihtiva ettiği, Asliye Hukuk Mahkemesi ilamının taraflar yönünden kesin hüküm teşkil edip etmediği, tapu kaydının hukuken geçerli bulunup bulunmadığı, kayıt geçerli olmasa dahi davacı tarafından tasarruf edilen taşınmazın mer'a niteliğinde olmaması halinde zilyetliğe değer verilip verilmeyeceği tartışılıp, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün (BOZULMASINA), 25.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.