YARGITAY 10. HUKUK DAIRESI

10. Hukuk Dairesi 2008/16491 E., 2010/2070 K.

10. Hukuk Dairesi 2008/16491 E., 2010/2070 K.
SİGORTALI SAYILANLAR VE SAYILMAYANLARSİGORTALILIĞIN BAŞLANGIÇ VE BİTİŞ TARİHİ

1479 S. ESNAF VE SANATKARLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANL... [ Madde 24 ]
1479 S. ESNAF VE SANATKARLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANL... [ Madde 25 ]
"İçtihat Metni"

Davacı SGK Başkanlığı vekili, davalı hak sahibine yersiz ödendiği ileri sürülen ölüm aylıklarının geri alınması için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali ile icra inkâr tazminatı istemlerinde bulunmuştur.

Mahkemece, davanın reddi yönünde karar verilmiştir.

Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Tolga Özmen tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle; davanın yasal dayanağı olan ve 01.04.1972 günü yürürlüğe giren 1479 sayılı Kanunun 24 ve 25'inci maddelerinde, kendi adına ve hesabına çalışanlar olarak nitelendirilen bağımsız çalışanlardan kanunla kurulu meslek kuruluşlarına yazılı olan gerçek kişilerin, meslek kuruluşuna yazılarak çalışmaya başladıkları tarihten itibaren zorunlu sigortalı sayılacaklarının hüküm altına alınmış olması, anılan maddelerde 2229 sayılı Kanun ile yapılan ve 04.05.1979 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik ile meslek kuruluş kaydı zorunluluğu kaldırılarak, kendi adına ve hesabına çalışma olgusunun sigortalılık niteliğini kazanmak için yeterli kabul edilmesi, daha sonra, 20.04.1982 günü yürürlüğe giren 2654 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların zorunlu sigortalı kabul edilebilmesi için, esnaf ve sanatkârlar gibi ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya götürü usulde gelir vergisi yükümlüsü olanlar yönünden vergi kaydı, gelir vergisinden muaf olanlar yönünden kanunla kurulu meslek kuruluşlarına usulüne uygun olarak kayıtlı bulunma koşulunun getirilmiş bulunması, zorunlu sigortalılığa ilişkin olarak Kurumca tescilin yapıldığı 30.12.1972 günü ile sigortalılığın sonlandırıldığı 20.04.1982 tarihi arasında oto tamirciliği mesleğine dayalı dernek (oda) kaydı bulunan muris sigortalının, söz konusu dönemde Hollanda sosyal güvenlik kurumuna tabi işçi olarak yurt dışında gerçekleşen çalışmaları karşısında, özellikle, zorunlu sigortalılığın dayanağı olan kayıt ve meslek dikkate alındığında 1479 sayılı Kanun hükümleri yönünden "kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmış kişi" ve dolayısıyla "zorunlu sigortalı" olarak kabul edilemeyeceği belirgin olmakla, buna aykırı mahkeme kabulü isabetsiz ise de, anılan Kanun hükümlerinde yurt dışında çalışma olgusu isteğe bağlı sigortalılığı engelleyici neden olarak öngörülmediğinden, sosyal güvenlik ilkesine uygun bir yaklaşımla, dava konusu dönemde ödenen primler isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak değerlendirildiğinde, 30.10.2004 günü yaşamını yitiren sigortalı yönünden, sözü edilen Kanunun 41'inci maddesinde öngörülen "ölüm tarihinde en az beş tam yıl sigorta primi ödemiş olma" olgusunun gerçekleştiği ve dolayısıyla davalı hak sahibi yönünden ölüm sigortasından aylık bağlama koşulunun yerine getirildiği, bu anlamda yersiz ödemenin ve giderek, icraya konulması gereken borcun bulunmadığı gözetildiğinde, murisin zorunlu sigortalılığını geçerli kılan mahkeme kabulündeki yanlışlığın sonuca etkili olmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 18.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.