YARGITAY 1. CEZA DAIRESI (KYB)

1. Ceza Dairesi         2023/1901 E.  ,  2023/646 K.ÇOCUK KISA SÜRELI HAPIS CEZASINDAN ÇEVRILI SEÇENEK TEDBIRE UYMAZSA BAŞKA BIR ŞECENEK TEDBIRINE HÜKMEDILIP HAPIS CEZASININ INFAZINA KARAR VERILMEZ.TÜRK CEZA KANUNU (TCK) (5237) HIRSIZLIK
"İçtihat Metni"Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında hırsızlık suçundan suça sürüklenen çocuk E. T.'in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 142 maddesinin birinci fıkra (e) bendi, 31 inci maddesinin üçüncü fıkrası ve 62 nci maddesi uyarınca 6 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, aynı Kanun’un 50 nci maddesinin birinci fıkra (c) bendi uyarınca kısa süreli hapis cezasının 2 yıl süre ile bir meslek ve sanat edinmeyi sağlamak amacıyla bir eğitim kurumuna devam etmetedbirine çevrilmesine dair Bafra 2. Asliye Ceza Mahkemesinin, 16.04.2019 tarihli ve 2017/175 Esas, 2019/655 Karar sayılı kararının, Yargıtay 2. Ceza Dairesinin, 15.09.2020 tarihli ve 2020/14002 Esas,
2020/8776 Karar sayılı ilâmı ile onanarak kesinleşmesini müteakip, suça sürüklenen çocuğun infaz sırasında seçenek yaptırımın gereklerini yerine getirmediğinin ihbar edilmesi üzerine, 6 ay 20 gün hapis cezasının aynen infazına ilişkin Bafra İnfaz Hâkimliğinin 29.11.2021 tarihli ve 2021/2739 Esas, 2021/2760 Karar sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 09.12.2022 tarihli ve 94660652-105-55-3067-2022-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 07.02.2023 tarihli ve 2022/156821 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEMYargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 07.02.2023 tarihli ve 2022/156821 sayılı kanun yararına bozma isteminin;“Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin, 20.01.2021 tarihli ve 2020/25972 Esas, 2021/1527 Karar sayılı ilâmında da belirtildiği üzere, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 106 ncı maddesinin dördüncü fıkrasındaki “Çocuklar hakkında hükmedilen adlî para cezasının ödenmemesi hâlinde, bu ceza hapse çevrilemez.” şeklindeki düzenleme ile 5237 sayılı Kanun’un 50 nci maddesinin altıncı ve yedinci fıkralarındaki "Hüküm kesinleştikten sonra Cumhuriyet savcılığınca yapılan tebligata rağmen otuz gün içinde seçenek tedbirin gereklerinin yerine getirilmesine başlanmaması veya başlanıp da devam edilmemesi hâlinde, hükmü veren mahkeme kısa süreli hapis cezasının tamamen veya kısmen infazına karar verir ve bu karar derhâl infaz edilir. Bu durumda, beşinci fıkra hükmü uygulanmaz... Hükmedilen seçenek tedbirin hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hükmü veren mahkemece tedbir değiştirilir." hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, seçenek tedbiri yerine getirmeyen ve suç tarihinde 18 yaşını tamamlamamış olan suça sürüklenen çocuk hakkında hükmolunan seçenek tedbirin yerine getirilmemesi halinde maddede öngörülen diğer seçenek tedbirlerinden birine çevrilmesinin gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 ncu maddesinin, (1), (2) ve (3) ncü fıkraları;(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir. (2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.Şeklinde düzenlenmiştir.
2. 5237 sayılı Kanun'un 50 nci maddesinin üçüncü fıkrasında daha önce hapis cezası ile mahkum olmayan 18 yaşını doldurmamış çocukların mahkum edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezalarının aynı maddenin birinci fıkrasında yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrileceği, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 106 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında ise çocuklar hakkında hükmedilen adli para cezasının ödenmemesi halinde bu ceza hapse çevrilemez, bu takdirde onbirinci fıkra hükmü uygulanır şeklinde düzenleme yapılmıştır.
3. Her ne kadar 5237 sayılı Kanun'un 50 nci maddesinin altıncı fıkrasında seçenek tedbirin yerine getirilmemesi halinde tedbire çevrilen kısa süreli hapis cezasının tamamen veya kısmen infazına karar verileceği belirtilmiş ise de, yukarıda açıklanan düzenlemeler karşısında 5237 sayılı Kanun'un 50 nci maddesinin altıncı fıkrasının çocuklar yönünden uygulanamayacağı, hükmolunan seçenek tedbirin yerine getirilmemesi halinde diğer seçenek tedbirlerden birine veya adli para cezasına karar verilebileceği sonucuna varılmaktadır.
4. Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 11.02.2014 tarihli ve 789 Esas, 56 Karar sayılı kararında, 5237 sayılı Kanun'un 50 nci maddesinin altıncı fıkrasının yalnızca yetişkin sanıklarla ilgili bir düzenleme olduğu çocuk sanıklarla ilgili olarak uygulama imkanı olmadığı, seçenek tedbirin gereklerini yerine getirmeyen çocuk sanık hakkında 50 nci maddenin altıncı fıkrası uyarınca hapis cezasının tamamen ya da kısmen infazına karar verilmeyerek, adli para cezasına çevirmede dahil olmak üzere, 50 nci maddenin birinci fıkrasında yer alan diğer seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmesi gerektiği kabul edilmiştir.
5. Bu açıklamalara göre somut olay değerlendirildiğinde; hakkında hükmolunan kısa süreli hapis cezası 5237 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan seçenek tedbire çevrilen, ancak seçenek tedbirin gereklerini yerine getirmeyen çocuk sanık hakkında, aynı maddenin 6 ncı fıkrası uyarınca hapis cezasının tamamen ya da kısmen infazına karar verilmeyerek, 50 nci maddenin birinci fıkrasında yer alan diğer seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmesi gerektiği halde hapis cezasının aynen infazına dair verilen karar Kanun’a aykırı olup kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. Bafra İnfaz Hâkimliğince verilen 29.11.2021 tarihli ve 2021/2739 Esas, 2021/2760 Karar sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
24.02.2023 tarihinde karar verildi.