Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2018/2126 E. , 2021/3878 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/2126
Karar No : 2021/3878
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların "sosyal tesis alanı" kullanım kararlarına "Büyükşehir Belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı" tanımlaması getirilmesine ilişkin Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu alanın Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile "sosyal donatı ve kamu hizmetleri kümelenme alanı", … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile de "sosyal kültürel tesisler alanı" olarak planlandığı görüldüğünden, üst ölçekli plan hükümlerine ve Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin Ek-1(d) "uygulama imar planı gösterimleri" kısmının açıklamalar bölümünün 6. maddesi uyarınca tahsis ve kullanım amacına uygun şekilde yapılan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkemece planlama alanının tamamı resmi kurum alanı olarak planlanmış gibi sadece bu lejanta ve açıklamaya göre değerlendirme yapıldığı ancak Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği eki lejanta göre resmi kurum alanı olarak planlı alanların hangi kurum tarafından kullanılacağının belirtilebileceği açıkken, bu kullanımdan tamamen farklı rekreasyon alanı ve sosyal tesis alanı kullanımlarının hangi kurum tarafından kullanılacağına dair bir düzenleme bulunmadığı, bu durumda sadece Yönetmelikte belirtilen lejantların kullanılması gerekirken planlama alanında ''büyükşehir belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı'' ibaresinin kullanılmasının lejant hükümlerine aykırı olduğu ve bu tanımlama ile Hazine parselinin kullanımının kısıtlandığı, bu hususlar değerlendirilmeksizin verilen kararların hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu parsellerin 2012 yılından itibaren ''büyükşehir belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı'' olarak planlı olduğu, imar planlarında getirilen sosyal tesis alanı gibi kullanım kararlarında hizmet verecek tesisin hangi kurum tarafından yapılacağının bilinmemesinin bu alanın atıl kalmasına sebebiyet verdiği, uyuşmazlık konusu parsellerin atıl kalmaması ve çalışma-rekreasyon, sosyal aktivite alanlarının birbiri ile entegre bir şekilde hizmet vermesinin sağlanması amacıyla lejantta ''Büyükşehir Belediyesi'' tanımlamasının getirildiği, böylelikle bu alanda belediye tarafından bir tesis yapılarak kent halkına kazandırılmasının hedeflendiği, dava konusu işlemin usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 10/07/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesi uyarınca Hazine malları konusunda genel yetkili kuruluş Milli Emlak Genel Müdürlüğü olup anılan Genel Müdürlük aynı Kararnamenin 99. maddesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hizmet birimleri arasında sayıldığından ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1. maddesinin 19. fıkrası uyarınca, Antalya Defterdarlığı yerine, Antalya Valiliği'nin davacı mevkiine alınması suretiyle gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile taşınmazların ''sosyal tesis alanı'' kullanım kararına ''büyükşehir belediyesi rekreasyon Alanı ve hobi bahçesi'' tanımlaması getirilmiş, bunun üzerine davacı tarafından söz konusu tanımlama nedeniyle Hazine mülkiyetinin kısıtlandığı ileri sürülerek bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesinde; nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
14.06.2014 tarihli ve 29030 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin "Gösterim (lejand) teknikleri" başlıklı 10. maddesinde;
"(1) Her türlü mekânsal plan, kendi kademesinin ve yapılış amacının gerektirdiği çizim ve gösterim tekniğine göre hazırlanır.
(2) Planlar, Bakanlıkça belirlenen ve EK-1 Gösterimler başlığı altında yer alan EK-1a Ortak Gösterimler, EK-1b Mekânsal Strateji Planları Gösterimleri, EK-1c Çevre Düzeni Planı Gösterimleri, EK-1ç Nazım İmar Planı Gösterimleri, EK-1d Uygulama İmar Planı Gösterimleri ve EK-1e Detay Kataloğuna uygun olarak hazırlanır." hükmüne, aynı Yönetmeliğin Ek-1d ''uygulama imar planı gösterimleri'' kısmının açıklamalar bölümünün 6. maddesinde, ''Resmi Kurum Alanı olarak belirlenen alanda yer alacak kamu kurum ve kuruluşlarının adı parantez içinde belirtilir.'' hükmüne yer verilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin "Gösterim (lejand) teknikleri" başlıklı 10. maddesinde her ölçekteki planların bu Yönetmeliğin Ek-1. maddesinde yer alan lejant ve plan çizim normlarına göre hazırlanacağı belirtilmiş, Ek-1/d maddesinde de 1/1000 ölçekli imar planlarındaki lejant gösterimlerine yer verilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasınıın (j) bendinde: ''Sosyal tesis alanı: Sosyal yaşamın niteliğini ve düzeyini arttırmak amacı ile toplumun faydalanacağı kreş, kurs, yurt, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, yaşlı ve engelli bakımevi, rehabilitasyon merkezi, toplum merkezi, şefkat evleri gibi fonksiyonlarda hizmet vermek üzere ayrılan kamu veya özel mülkiyetteki alanlardır.'' hükmüne, "Mekânsal kullanım tanımları ve esasları" başlıklı 5. maddesinin (h) bendinde "resmi kurum alanı; Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idarelerle, il özel idaresi ve belediyeye veya bu kurumlarca sermayesinin yarısından fazlası karşılanan kuruluşlara, kanunla veya kanunun verdiği yetki ile kurulmuş kamu tüzel kişilerine ait bina ve tesislerin yapıldığı alanlar." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nde yer alan lejant gösterimleri incelendiğinde ise sosyal tesis alanı kısmında ''büyükşehir belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı'' adı altında bir lejant gösterimi yer almadığı görülmüştür.
Bu durumda, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında, dava konusu taşınmazların da içerisinde bulunduğu alan için anılan yönetmelikte bulunmayan bir kullanım getirilmiş olduğu görüldüğünden dava konusu planda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Öte yandan, her ne kadar İdare Mahkemesince dava konusu imar planı değişikliği ile getirilen ''büyükşehir belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı'' kullanım kararının Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin Ek-1d ''uygulama imar planı gösterimleri'' kısmının açıklamalar bölümünün 6. maddesine uygun olduğu belirtilmiş ise de bu maddede resmi kurum alanı olarak belirlenen alanda yer alacak kamu kurum ve kuruluşların adının parantez içinde belirtilebileceğinin düzenlendiği, uyuşmazlık konusu taşınmazın ise imar planında sosyal tesis alanı olarak belirlendiği, yukarıda yazılı Yönetmelikte yer alan tanımlardan ''resmi kurum alanı'' ile ''sosyal tesis alanı''nın birbirinden farklı nitelikte kullanım kararları olduğu görüldüğünden, bir alan imar planında ''resmi kurum alanı'' olarak belirlenmiş olsa dahi bu alana ''sosyal tesis alanı'' tanımlaması getirilemeyeceği, imar planında sosyal tesis alanı olarak belirlenen uyuşmazlık konusu taşınmaza ''büyükşehir belediyesi çok amaçlı sosyal tesis alanı'' olarak getirilen kullanım kararının bu madde kapsamında değerlendirilmesine olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Nitekim aynı davacı tarafından; Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … mahallesi, …, …, …, …, … ada sayılı ve … ada … ve … parsel sayılı taşınmazların imar planında "resmi kurum alanı" kullanım kararlarına ''Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü Tesisleri'' ve ''DSİ 13. Bölge Müdürlüğü Tesisleri'' tanımlaması getirilmesine yönelikAntalya Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada, imar planında resmi kurum alanı olarak planlı olan taşınmazlar için getirilen tanımlama Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin Ek-1d ''uygulama imar planı gösterimleri'' kısmının açıklamalar bölümünün 6. maddesine uygun olduğundan, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda İdare Mahkemesince verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararı Danıştay Altıncı Dairesi'nin 16.03.2021 tarih ve E:2018/2115, K:2021/3876 sayılı kararı ile onanmıştır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.
Dilekçeniz oluşturuluyor. Bu süreç biraz zaman alabilir, ancak sıkılmamanız için aşağıda dilekçe oluşturulmasını istediğiniz konuda benzer içtihatları listeledik. İncelemek isteyebilir veya bekleyebilirsiniz. Dilekçeniz oluşturulduktan sonra ekranda sizinle paylaşılacaktır. Sabrınız için teşekkür ederiz!