DANIŞTAY 10. DAIRE

Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2021/1399 E.  ,  2021/3466 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/1399
Karar No : 2021/3466

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- …
VEKİLİ : Av. ….
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ….
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMLERİN_KONUSU : …. İdari Dava Dairesinin .. tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından; müşterek çocukları …'ın, 16/06/2014 tarihinde Van ili, Edremit ilçesi, … Mahallesinden geçen sulama kanalına düşmesi sonucunda 29/06/2014 tarihinde vefat etmesi olayında davalı idarelerin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle, uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık olarak baba ... için 1.000,00 TL (miktar artırımıyla 32.922,00 TL) maddi, 50.000,00 TL manevi; anne ... için 1.000,00 TL (miktar artırımıyla 64.570,00 TL) maddi, 50.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 97.492,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi tazminatın, olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:2018/1781 sayılı kararıyla; davacıların müşterek çocuğu olan …'ın 16/06/2014 tarihinde Van ili, Edremit ilçesi, … Mahallesinden geçen Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'ne ait sulama kanalına düşerek hayatını kaybettiği olayda davalı idarelerin hizmet kusurunun bulunup bulunmadığı, var ise hangi oranda kusurlu olduklarının tespiti amacıyla 17/11/2017 tarihli ara kararı ile mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bu kapsamda 20/12/2017 tarihinde icra edilen keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenerek 09/02/2018 tarihinde Mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda özetle; "Van İli, Edremit İlçesi, … Mahallesinde bulunan sulama kanalının Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğunda bulunduğu, sulama kanalının tarımsal faaliyetler için kullanıldığı ve bu nedenle bölge sakinleri için kamu yararı taşıdığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün belirli noktalara uyarı levhaları koymadığı, koruma duvarı, tel çit vs. yapmadığı, meskun alan içerisinde meydana gelen olayda Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün sulama kanalının üzerini kapatması gerektiği, şayet bu mümkün olmuyorsa kanala doğrudan ulaşımı engelleyecek bariyer ve çitlerin sulama kanalının etrafına inşa edilmesi gerektiği, meydana gelen ölüm olayında davalı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün kusurlu olduğu, kanal ile ilgili herhangi bir tedbir almayan/aldırmayan, kanalın işletmesinden, bakım, onarım ve güvenliğinden doğrudan sorumlu olan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nden bu hususta güvenlik tedbirleri talep etmeyen Edremit Belediyesi'nin ve 2,5 yaşında çocuğa gereken özen ve dikkati göstermeyen ebeveynlerin de kusurlu oldukları" tespitlerine yer verilerek, dava konusu olayın yaşanmasında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün %37,5, Edremit Belediye Başkanlığının %12,5, davacıların %50 oranında kusurlu olduğu yönünde görüş bildirildiği, bununla birlikte davacıların müteveffa İrem Kıraç'ın desteğinden yoksun kalmaları nedeniyle talep ettikleri destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması için yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tanzim edilen bilirkişi raporunda özetle; TRH 2010 yaşam tablosuna göre yapılan hesaplamada davacı baba ...'ın 46.322,25 TL, anne ...'ın 75.178,41 TL destekten yoksun kalma zararının bulunduğu yönünde tespite yer verildiği; davacılar vekili tarafından, 19/06/2018 tarihinde mahkeme kaydına giren dilekçe ile dava dilekçesinde ... için tazmini talep edilen maddi tazminat miktarının artırılmak suretiyle 32.922,00 TL'ye; ... için tazmini talep edilen maddi tazminat miktarı 63.570,00 TL artırılmak suretiyle 64.570,00 TL'ye çıkarıldığı, Mahkemece söz konusu bilirkişi raporlarının hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu belirtilerek meydana gelen ölüm olayında davalı idarelerin hizmet kusurunun bulunduğu, ailenin %50 oranında müterafik kusurunun da olduğu dikkate alınarak, 97.492,00 TL maddi tazminat isteminin, 60.750,34 TL'lik kısmının kabulüne, 36.741,66 TL'lik kısmının ise reddine; davacıların manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak olayın oluş şekli, davacıların yaşadıkları üzüntü ve müterafik kusurları da dikkate alınarak davacılara 50.000,00TL' manevi tazminat ödenmesi gerektiği kanaatiyle davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile 45.562,76 TL maddi ve 37.500,00 TL manevi tazminatın; maddi tazminatın 1.500,00 TL'lik kısmı ile manevi tazminatın Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından davalı idareye başvuru yapıldığı 28/09/2015 tarihinden, maddi tazminatın kalan 44.062,76 TL'lik kısmının ise ıslah dilekçesinin Mahkeme kayıtlarına girdiği 19/06/2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesine, 15.187,58 TL maddi ve 12.500,00 TL manevi tazminatın; maddi tazminatın 500,00 TL'lik kısmı ile manevi tazminatın Edremit Belediye Başkanlığı tarafından davanın açıldığı 04/11/2015 tarihinden, maddi tazminatın kalan 14.687,58 TL'lik kısmının ise ıslah dilekçesinin Mahkeme kayıtlarına girdiği 19/06/2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin talepler yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Mahkemesi kararının özeti: Taraflarca istinaf başvurusunda bulunulması üzerine …. İdari Dava Dairesince; tarafların maddi tazminatın esasına yönelik istinaf istemlerinin reddine, davalı idarelerin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile kararın davalı idareler aleyhine hükmedilen maddi tazminata ıslah dilekçesinin mahkeme kayıtlarına girdiği tarihten itibaren faiz yürütülmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davalı idareler aleyhine hükmedilen maddi tazminat için ıslah dilekçesinin davalı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'ne tebliğ tarihi olan 26/06/2018 tarihinden itibaren, davalı Edremit Belediye Başkanlığı'na tebliğ tarihi olan 25/06/2018 tarihinden itibaren faiz işletilmesine, anılan kararın manevi tazminat istemine yönelik davacıların istinaf başvurusunun kabulüne, kararın bu kısmının kaldırılmasına, 100.000,00 TL manevi tazminat isteminin kabulüne, kabul edilen 100.000,00 TL'nin; 75.000,00 TL'lik kısmının Devlet Su İşleri Başkanlığı tarafından idareye başvuru tarihi olan 28/09/2015 tarihinden itibaren; 25.000,00 TL'lik kısmının Edremit Belediye Başkanlığı tarafından dava açma tarihi olan 04/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI :Davacılar tarafından hükme esas alınan aktüerya raporunun yetiştirme gideri ve oranlar açısından hatalı olduğu, davalı idarelerin kusur oranının daha fazla olduğu; davalılardan DSİ Genel Müdürlüğü tarafından olayda idarelerinin sorumluluğunun bulunmadığı, sulama amacıyla kullanılan kanalın üzerinin kapatılamayacağı, hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarlarının fazla olduğu, davalılardan Edremit Belediye Başkanlığı tarafından Belediye mevzuatında sulama kanalı çevresinde koruyucu tedbirler alma konusunda belediyelere verilmiş bir görevin bulunmadığı, bu görevin Büyükşehir Belediyesine ait olduğu, hükmedilen tazminat miktarların fazla olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMASI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacıların temyiz istemlerinin kabulüne, davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun ek 1. maddesi uyarınca Danıştay Sekizinci ve Onuncu Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulca; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenildikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacıların yakını … 16/06/2014 tarihinde Van ili, Edremit ilçesi, … Mahallesinden geçen sulama kanalına düşmesi sonucunda 29/06/2014 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
Davacılar tarafından olayın meydana gelmesinde davalı idarelerin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen maddi ve manevi zararın ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
A) Temyize konu Bölge idare Mahkemesi kararının, maddi tazminata ilişkin kısmının incelenmesi;
İdare Mahkemesince hükme esas alınan, davacı anne ve babanın destekten yoksun kalma zararının tespitine ilişkin … havale tarihli hesap bilirkişi raporu incelendiğinde; bakiye ömür belirlenmesinde TRH 2010 tablosunun esas alınmasına rağmen, küçüğün anne ve babasının destek oranlarının ayrı ayrı, küçük evleninceye kadar %25, evlendikten sonra %12,5, babanın ölümü ile annenin oranın %14 olarak alındığı, ayrıca hem anneden hem babadan %5 oranında yetiştirme gideri indirimi yapıldığı görülmektedir.
Anılan rapor, hükme esas alınabilecek nitelikte olmayıp, Bölge İdare Mahkemesince, zarar miktarının tespiti amacıyla aşağıda yer verilen hususlara göre bilirkişi ek raporu alınması gerekmektedir.
Bu raporda destek paylarının ise küçük yaşasaydı evleninceye kadar gelirinden anne ve babanın her birine %25, evlendikten sonra %16'şar, ilk çocuk olduktan sonra %14'er, ikinci çocuk olduktan sonra %12,5'ar oranında hesaplanması gerekmektedir.
Ayrıca davacı annenin gelir getirici bir işte çalışmadığı göz önünde bulundurulduğunda, davacı anneye ödenecek tazminat miktarından bu yönde bir indirim yapılmayarak, yalnızca baba yönünden hesaplanacak tazminattan %5 oranında yetiştirme giderinin indirilmesi yerinde olacaktır.

B) Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, manevi tazminata ilişkin kısmının incelenmesi;
Bölge İdare Mahkemesince davacıların manevi tazminat istemlerinin kabulü ile 100.000,00 TL manevi tazminat isteminin kabulüne, kabul edilen 100.000,00 TL'nin; 75.000,00 TL'lik kısmının Devlet Su İşleri Başkanlığı tarafından idareye başvuru tarihi olan 28/09/2015 tarihinden itibaren; 25.000,00 TL'lik kısmının … Belediye Başkanlığı tarafından dava açma tarihi olan 04/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulü ile temyize konu … İdari Dava Dairesinin …. tarih ve E:.., K:… sayılı kararının maddi tazminatın reddedilen kısmına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmının BOZULMASINA, davalıların temyiz istemlerinin reddi ile davalıların kararın maddi tazminatın kabulüne ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurularının reddine ilişkin kısmı ile manevi tazminatın kabulüne ilişkin kısmının ONANMASINA,
2. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının davalı DSİ Genel Müdürlüğüne ve davalı Edremit Belediye Başkanlığına iadesine,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/06/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.