YARGITAY 10. HUKUK DAIRESI

10. Hukuk Dairesi         2022/14441 E.  ,  2023/129 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1426 E., 2022/1420 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Hatay İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/215 E., 2021/182 K.

Taraflar arasındaki haczin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı Vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Hatay ili Defne ilçesi Armutlu Mah 502 ada 49 parselde kayıtlı 13 nolu mesken nitelikli taşınmazın sahibi olduğunu ancak taşınmaz üzerine davalı kurum tarafından haciz konulduğunu ancak İİK 82/12 maddesi gereğince borçlunun haline münasip evi haczedilemeyeceğinden davalı kurumca konulan haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davanın yasal süresi içinde açılmadığını ve davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını, dava dışı Klasdent Sağlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.' nin şirket müdürü ve tek ortağı olan davacı hakkında prim, işsizlik primi ve damga vergisi borçlarından ötürü icra takibi başlatıldığını ve ödeme yapılmaması nedeniyle de adına kayıtlı taşınmaza haciz konulduğunu, tüm işlemlerin usul ve yasaya uygun olarak yapıldığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu Hatay ili Armutlu Mahallesinde kain, 502 ada 49 parsel sayılı taşınmaz üzerine kurulu 2, kat 13 nolu bağımsız bölüm dairesinin Defne Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğü' nün 17.03.2020 tarih ve 32621449 sayılı tapu kaydında taşınmaz daire niteliğinde olduğu ve davacının söz konusu taşınmazdaki hisse miktarının 1/1 şeklinde olduğu ve dava tarihi itibariyle ortalama değerinin 130.000,00.-TL edebileceği, mevcut taşınmazın satışının yapılması halinde aynı koşullarda (haline münasip) yaşama devam edilebileceği 2 oda, salon, mutfak, banyo ve tuvaletten oluşan 15-20 yıllık ve yaklaşık olarak aynı büyüklükte bir evin Defne ilçesinin herhangi bir semtinde yine 130.000,00.-TL civarında alınmasının mümkün olduğu, bilirkişi raporundan anlaşılacağı üzere bu taşınmazın davacının haline münasip evi olduğu ve davacı adına başkaca bir taşınmaz kaydının bulunmadığı görüldüğünden İ.İ.K.82/12 maddesi gereğince konulan haczin meskeniyet nedeniyle haczin kaldırılması gerektiği gerekçesiyle “… Davanın kabulü ile; Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından haciz konulan Hatay İli, Defne İlçesi, Armutlu Mah. 502 Ada, 49 Parselde kayıtlı, 13 bağımsız nolu bağımsız bölüm taşınmaz üzerine konulan haczin meskeniyet nedeniyle kaldırılmasına, …” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının tek ortağı ve yöneticisi olduğu dava dışı şirketin kuruma prim borcu bulunduğunu, borcun şirketten tahsil imkanının bulunmaması nedeniyle davacı aleyhine takibe geçildiğini, davacının takibe ve hacze itirazının bulunmadığını, dosya arasında aldırılan bilirkişi raporunda haczedilen evin değerinin gerçek değerinin altında gösterildiğini, davacının davaya konu evde yaşayıp yaşamadığının tam olarak tespit edilmediğini savunmuş, Mahkeme hükmünün kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı avacının davaya konu taşınmazın haczi tarihinde ve dava tarihinde dahi, davaya konu taşınmazda oturmadığı, dava tarihinden sonra iddiasına delil oluşturmak üzere kayıtlardaki adresini davaya konu taşınmazın adresi olacak şekilde değiştirdiği buna rağmen Mahkemece yapılan keşifte de davaya konu taşınmazda davacının yakınlarının yerleşik olduğunun tespit edildiği anlaşıldığından, davacının adına kayıtlı taşınmazı haciz ve dava tarihinde mesken olarak kullanmadığının sabit olduğu, haczedilmezlik iddiasının dinlenilemeyeceği kanaati ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle, sosyal ve ekonomik durum araştırmasında müvekkilin evde kız kardeşinin ailesiyle birlikte yaşadığının sabit olduğunu, dava konusu taşınmazın müvekkilin haline münasip ev olduğu yüksek yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmiş mahkeme kararıyla sabit olduğunu, ... 12.İş Mahkemesi 2020/119 Esas 2021/187 Karar sayılı dosyasında davanın reddine dair karar verildiğini, ... 12.Hukuk Dairesi 2022/119-1296 Esas-Karar sayılı ilamıyla "dava konusu evin davacının haline münasip evi" olduğundan bahisle yerel mahkeme kararını kaldırıldığını ve Yargıtay 10.Hukuk Dairesi 11.10.2022 tarih ve 2022/9020 Esas 2022/12194 Karar sayılı ilamıyla kararın onanmasına karar verildiğini, böylece karar kesinleştiğini belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.

2. Davalı Kurum vekili, davacı tarafından sunulan temyiz dilekçesinde aleyhe olan hususları kabul etmediklerini, davanın reddedilmesine göre yargılama giderlerine hükmedilmesi gerektiğini belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taşınmaz üzerine konulan haczin meskeniyet olması nedeniyle iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.İİK. 82 nci maddesinin 12 nici fıkrasına göre “Borçlunun haline münasip evi” haczedilemez

2. 6183 sayılı Kanun'un 62 nci maddesinin 1 inci fıkrasında "... Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tesbit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince haczolunur..." düzenlemesi yer almaktadır.

Kural olarak, borçlunun malvarlığını teşkil eden mal, alacak ve hakları haczedilebilir. Ancak, borçlunun ve ailesinin yaşaması ve ekonomik varlığını devam ettirebilmesi için borçlunun bazı mal ve haklarının haczedilemeyeceği kabul edilmiştir. Bunlar maddi hukuka göre başkalarına devredilemeyen mal ve haklar (mesela münhasıran şahsa bağlı haklar, TMK m. 23 gibi) ile 6183 sayılı Kanun'un 70 inci maddesinde sayılan mal ve haklardır. 6183 sayılı Kanun'un 70 inci maddesinin 11 inci fıkrası " Borçlunun haline münasip evi "ancak evin değeri fazla ise bedelinden haline münasip bir yer alınabilecek miktarı borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılabilir" şeklinde düzenlenmiştir.

3. Değerlendirme
Bölge Adliye Mahkemesince davacının meskeniyet iddiasında bulunabilmesi için aynı konutta oturmasının şart olmadığı dikkate alınmaksızın, davacının davaya konu taşınmazın haczi tarihinde ve dava tarihinde dahi davaya konu taşınmazda oturmadığı, davacının adına kayıtlı taşınmazı haciz ve dava tarihinde mesken olarak kullanmadığının sabit olduğu, haczedilmezlik iddiasının dinlenilemeyeceği gerekçesiyle yazılı şekilde meskeniyet iddiasının reddedilmesi hatalıdır. Davacının temyiz dilekçesi ve ekinde sunduğu haczin kaldırılmasına yönelik uyuşmazlıkla ilgili davacının meskeniyet iddiasının kabul edildiği ... 12.Hukuk Dairesi 2022/119 Esas-1296 Karar sayılı dosyasının celbedilerek birlikte değerlendirilmesi ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.

Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 11.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.