Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2019/197 E. , 2021/4191 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/197
Karar No : 2021/4191
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : 1- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Adana İli, Sarıçam İlçesi, ... Mahallesi … ada, … sayılı parseli kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi ile 2981 sayılı kanunun Ek-1 maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı belediye encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun ve dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, , 2981 sayılı Kanun'un Ek-1 maddesinin uygulama koşulunun bulunmamasına ve bu doğrultuda hisseli taşınmazlarda hisse taksimi yapılmasının mümkün olmamasına rağmen 2981 sayılı Kanun'un Ek-1 maddesi uygulanarak dava konusu taşınmazda hisse taksimi yapılmak ve kapanan kadastral yolların belediyeye ait kadastral parsel olarak düzenleme alanına dahil edilmesi ve belediye adına imar parseli oluşturulması suretiyle parsel maliklerinden daha fazla oranda düzenleme ortaklık payı (DOP) alınması mümkün bulunmadığından, kapanan kadastral yollardan ihdasen Yüreğir İlçe Belediyesi ve Adana Büyükşehir Belediyesi adlarına imar parseli/hissesi tahsis edilmek suretiyle tesis edilen davaya konu parselasyon işleminde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu olayda, davacı parseli yönünden 2981 sayılı Yasanın EK-1. maddesinin uygulanmadığı ve davaya konu parselasyon uygulamasında, davacıdan düzenleme ortaklık payı (DOP) kesintisi yapılmadığı dikkate alındığında "kapanan kadastral yolların belediyeye ait kadastral parsel olarak düzenleme alanına dahil edilmesi ve belediye adına imar parseli oluşturulması suretiyle parsel maliklerinden daha fazla oranda DOP alınması ve kapanan kadastral yollardan ihdasen Yüreğir İlçe Belediyesi ve Adana Büyükşehir Belediyesi adlarına imar parseli/hissesi tahsis edilmesi" yolundaki hukuka aykırılık sebebinin davacının lehine sonuç doğuracak bir durum olmadığından İdare Mahkemesince açıklanan gerekçeye dayalı olarak dava konusu parselasyon işleminin iptali yönünde verilen kararında isabet bulunmadığı gerekçeleriyle istinaf isteminin kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu parselasyonda 2981 sayılı kanunun Ek-1 maddesinin özellikle arazi anlamında uygulanma koşulunun bulunmadığı, dolayısıyla dava konusu uygulama işlemine alınan parsellerden hisseli olanlarda hisse taksimi yapılmasının da mümkün olmadığı, kapanan kadastro yollarından dolayı toplam 86 adet parselde toplam 97.420,00 m²’lik alanın davalı idare adına ihdasen tescil edildiği ve dava konusu uygulama işleminde İlköğretim okulu bulunan adı geçen taşınmazdan 218,00 m² DOP kesilerek taşınmazın DOP ile oluşturulması gereken bir alana tahsis edilmesinin imar mevzuatına ve Danıştay içtihatlarına aykırı bir durum olduğu, dava konusu işlemi yeterli şekilde değerlendirmeden karar verilmesinin hukuka uygun olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Adana İli, Sarıçam İlçesi, ... Mahallesi … ada, … sayılı parseli kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi ile 2981 sayılı kanunun Ek-1 maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin 14.01.1999 tarih ve 146 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun "Arsa ve Arazi düzenlemesi" başlıklı 18. maddesinde; imar sınırı içindeki binalı ve binasız arazi ve arsaların plan ve mevzuata uygun, inşaata veya tespit edilmiş olan diğer kullanma şekillerine elverişli duruma getirilmesi amacıyla düzenlenmesi için, sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın bunları birbirleriyle, yol fazlalarıyla ve belediyeye, kamu kurumlarına ait yerlerle birleştirerek plan ve mevzuat gereklerine göre hisseli ve hissesiz olarak yeniden parsellere ayırmaya ve bu parselleri kişilere dağıtmaya belediyelerin yetkili oldukları kurala bağlanmıştır. Bu çerçevede 3194 sayılı Kanunun 18. maddesinde tanımlanan parselasyon işlemi, bir düzenleyici işlem olan uygulama imar planının uygulanmasının (hayata geçirilmesinin) araçlarından birini oluşturmaktadır.
2981 sayılı Yasanın Ek 1. maddesinde, imar planı olan yerlerde, 09.05.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi gereğince arsa ve arazi düzenlemelerinde, binalı veya binasız arsa ve arazilere bu Kanundan önce özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı satın alınan yerler dikkate alınarak müstakil, hisseli parselleri veya üzerinde yapılacak binaların daire miktarları göz önünde bulundurularak kat mülkiyeti esasına göre arsa paylarını sahipleri adlarına re'sen tescil ettirmeye, valilik veya belediyelerin yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Parselasyon işleminin amacı; imar planı, plan raporu ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre, imar adasının biçim ve boyutu, yapı düzeni, inşaat yaklaşma sınırı ve bahçe mesafeleri, yapı yüksekliği ve derinliği, yerleşme yoğunluğu, taban alanı ve kat alanı katsayısı, arazinin kullanılma şekli, mülk sınırları, mevcut yapıların durumu göz önüne alınmak suretiyle üzerinde yapı yapmaya elverişli imar parseli oluşturmaktır. Düzenleme sınırı içerisinde bulunan yol, yeşil alan gibi kamusal alanların bedelsiz olarak kamuya kazandırılması için imar parsellerinde oluşacak değer artışı karşılığında düzenleme ortaklık payı alınması mümkün olmakla birlikte, asıl amaç plana uygun yapı yapmaya elverişli imar parselleri oluşturmaktır.
Binalı veya binasız bu arsa ve arazilerden, maddede ifade edilen 3194 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce, özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı satın alınan yerlerin bulunması halinde Ek 1. maddenin uygulanması mümkün olup, imar parsellerine yapılacak tahsiste özel parselasyona dayalı ve hisse karşılığı satın alınan yerler dikkate alınarak arsa paylarını sahipleri adlarına re'sen tescil ettirme imkanı tanınmaktadır.
Ek 1. maddeyle getirilen kuralların içeriği, 3194 sayılı Yasa kapsamında yapılan parselasyon işlemlerine yönelik bir nitelik taşıdığını göstermektedir.
Bu durumda, 2981 sayılı Yasanın 3290 sayılı Yasa ile değişik Ek 1. maddesinin 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca yapılacak parselasyon işlemlerini tamamlayıcı nitelikte uygulama yapılmasına olanak sağladığı, bu maddenin amacının 3194 sayılı Yasa uyarınca yapılan parselasyon işlemlerinin uygulanmasında problemlere neden olan özel parselasyona dayalı olarak veya hisse karşılığı satın alınan yerlere bir çözüm getirmek olduğu, 2981 sayılı Yasanın Ek 1. maddesinin 3194 sayılı Yasanın 18. maddesinden farklı şekilde özel parselasyona dayalı olarak satın alınan yerlerin müstakil tahsis edilmesi olanağını sağladığı, hisseli satın alınan taşınmazların ise yine hisse miktarları göz önünde bulundurularak paylı mülkiyet esaslarına göre tahsis edileceği sonucuna varılmaktadır.
Dava konusu düzenleme sahasını kapsayan bölgede resmi kurum ve/veya kuruluşlarca onaylanmış herhangi bir özel parselasyon planı ve/veya rıza – i taksim krokisi bulunmadığı, keşif mahallinde yapılan inceleme ve tespitlerde dava konusu alanın boş olduğu tarımsal amaçlı kullanıldığı, bu yönüyle incelendiğinde dava konusu düzenleme işleminde 2981 sayılı kanunun Ek-1 maddesinin özellikle arazi anlamında uygulanma koşulunun bulunmadığı, bununla birlikte parselasyon işlemi sonucunda kapanan kadastro yollardan dolayı ihdasen elde edilen alanların ½’şer hisse oranında Yüreğir İlçe Belediyesi ve Adana Büyükşehir Belediyesi adına tescil edilerek kamuya terk edilmediği, bu parsellerden dolayı Yüreğir İlçe Belediyesi ve Adana Büyükşehir Belediyesi adına tahsisler yaratıldığı, yani kapanan kadastro yollarından dolayı ihdasen elde edilen parsellerin dava konusu parselasyon işlemi sonucunda tescile konu edildiği, dolayısıyla kapanan kadastro yollarından dolayı ihdasen elde edilen alanların tamamının ortak kullanım alanlarında kullanarak düzenleme ortaklık payı oranının düşürülmesi, böylece düzenlemeye giren taşınmaz mallara karşılık sahiplerine daha fazla yer verilmesi yoluna gidilmediği anlaşıldından davanın reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/03/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.
Dilekçeniz oluşturuluyor. Bu süreç biraz zaman alabilir, ancak sıkılmamanız için aşağıda dilekçe oluşturulmasını istediğiniz konuda benzer içtihatları listeledik. İncelemek isteyebilir veya bekleyebilirsiniz. Dilekçeniz oluşturulduktan sonra ekranda sizinle paylaşılacaktır. Sabrınız için teşekkür ederiz!