DANIŞTAY 6. DAIRE

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2018/4701 E.  ,  2022/3088 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4701
Karar No : 2022/3088

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1) …
2) …
3) …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Dosyanın incelenmesinden; davacıların murisine ait olan kadastral parselin bulunduğu alanda 1986 yılında 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca parselasyon yapıldığı, bu parselden DOP kesildikten sonra davacıların murisine 159 m2 büyüklüğünde … ada, … parsel sayılı taşınmazın tahsis edildiği, anılan parselde fazladan verilen 42 m2'lik kısım için muris aleyhine, davalı belediye lehine ipotek tesis edildiği ve bu ipoteğin 1986 yılında tapuya şerh edildiği, dava konusu … tarihli, …sayılı belediye meclisi kararı ile ipotek bedellerinin güncellenmesi konusunda belediye encümenine yetki verildiği, 09.12.2012 tarihinde murisin vefatının ardından davacılardan …'ın 23.05.2013 tarihinde davalıya başvurarak … ada, … parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında bulunan ipoteğin kaldırılmasını istemesi üzerine dava konusu … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararı ile murise … ada, … sayılı parselde fazladan verilen 42 m2 için tesis edilen ipotek bedelinin, … tarihli, … sayılı kıymet takdir komisyonu kararı uyarınca m2'si 1.481,24 TL olmak üzere toplam 62.212,08 TL olarak güncellenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın ipotek bedellerinin güncellenmesine ve bu konuda belediye encümenine yetki verilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararına ilişkin kısmı yönünden;
Uyuşmazlıkta, 1986 yılında belirlenen fiyatların artık uygulanma kabiliyetinin kalmaması nedeniyle, idare hukuku kuralları uyarınca idarenin, imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde tek yanlı olarak ve re'sen imar uygulaması sonucunda belirlenen ipotek bedelini güncelleyebileceği açık olduğundan, anılan işlem yönünden işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlığın ipotek bedelinin 62.212,08 TL olarak güncellenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararına ilişkin kısmına gelince;
İdare Mahkemesince, taşınmazın bulunduğu yerin durumu, emsal taşınmazların değeri, yeniden değerleme oranı dikkate alınarak güncelleme sonucu taşınmaz için takdir edilen bedelin uygun olup olmadığı araştırıldıktan sonra ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İstanbul ili, Sultangazi ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda 1986 yılında yapılan parselasyon işlemi sonucunda düzenleme ortaklık payı (DOP) kesildikten sonra fazladan tahsis edilen 42 m2'lik kısım için belediye lehine konulan ipotek bedelinin 62.212,08 TL olarak güncellenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararı ile dayanağı olan ipotek bedellerinin güncellenmesine ve bu konuda belediye encümenine yetki verilmesine ilişkin ... tarihli, ... sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; davalının 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi gereğince ilgililer lehine veya aleyhine tapuda ipotek kurabileceği ve hisselendirme yapabileceğinin açık olduğu, ancak davalının, ipotek bedellerini artırarak ilgilileri borçlandırma yetkisinin bulunmadığı, 1986 yılında yapılmış olan parselasyon nedeniyle davacılara verilen 42 m2'lik yerin, 2011 yılında ve 2011 yılı veya daha sonraki yılların değerlerine ve piyasa koşullarına göre değerlendirip bedel arttırımı yapılmasının yasaya, hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu, ipotek arttırımının hangi kriterler baz alınarak ve hangi kanunun hangi hükmünden yetki alınarak tesis edildiğinin de açık olmadığı, 1986 yılında yapılan parselasyon için ancak o günün şartlarına göre ipoteğin kurulup bedelinin belirlenebileceği, davacılara düşen hisse için bugünün değeriyle borçlandırma yapılamayacağı, dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2981 sayılı Yasanın 10/c maddesinde, imar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapıları yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya valiliklerin resen yetkili oldukları hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; davacıların murisine ait olan kadastral parselin bulunduğu alanda 1986 yılında 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca parselasyon yapıldığı, bu parselden DOP kesildikten sonra davacıların murisine 159 m2 büyüklüğünde … ada, … parsel sayılı taşınmazın tahsis edildiği, anılan parselde fazladan verilen 42 m2'lik kısım için muris aleyhine, davalı belediye lehine ipotek tesis edildiği ve bu ipoteğin 1986 yılında tapuya şerh edildiği, dava konusu … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararı ile ipotek bedellerinin güncellenmesi konusunda belediye encümenine yetki verildiği, 09.12.2012 tarihinde murisin vefatının ardından davacılardan ...'ın 23.05.2013 tarihinde davalıya başvurarak … ada, … parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında bulunan ipoteğin kaldırılmasını istemesi üzerine dava konusu … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararı ile murise … ada, … sayılı parselde fazladan verilen 42 m2 için tesis edilen ipotek bedelinin, … tarihli, …sayılı kıymet takdir komisyonu kararı uyarınca m2'si 1.481,24 TL olmak üzere toplam 62.212,08 TL olarak güncellenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın ipotek bedellerinin güncellenmesine ve bu konuda belediye encümenine yetki verilmesine ilişkin … tarihli, …sayılı belediye meclisi kararına ilişkin kısmı yönünden;
Uyuşmazlıkta, 1986 yılında belirlenen fiyatların artık uygulanma kabiliyeti kalmadığı açık olup, idare hukuku kuralları uyarınca idarenin, imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde tek yanlı olarak ve resen imar uygulaması sonucunda belirlediği ipotek bedelini güncelleyebileceği açık olduğundan, anılan işlem yönünden işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlığın ipotek bedelinin 62.212,08 TL olarak güncellenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararına ilişkin kısmına gelince;
İdare Mahkemesince, taşınmazın bulunduğu yerin durumu, emsal taşınmazların değeri, yeniden değerleme oranı dikkate alınarak güncelleme sonucu taşınmaz için takdir edilen bedelin uygun olup olmadığı araştırıldıktan sonra ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 15/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.